Tientallen jaren is er al onderzoek gedaan naar de ziekte van Alzheimer. Hoe deze te genezen? De resultaten van al deze studies zijn nogal teleurstellend. Tot nu toe kan de ziekte niet genezen worden, alleen vertraagd.
Anderhalf jaar lang heeft mijn schoonmoeder Henny, die gediagnostiseerd is met Alzheimer, bij ons in huis gewoond. Ik heb gezien wat deze ziekte met een persoon doet. De hulpeloosheid, de ontreddering in het begin van de ziekte, de steeds toenemende leegte in de persoonlijkheid wanneer de ziekte voortschrijdt. Hoe fijn zou het zijn wanneer we weten hoe we deze ziekte kunnen genezen. En nog belangrijker, hoe wij het ontstaan van de ziekte van Alzheimer kunnen voorkomen.
Alzheimer en leefstijl
Hoe langer je leeft des te groter de kans op een chronische ziekte. Of dit nu diabetes, hart- en vaatziekten of bv. Alzheimer is. Dit is logisch. Elk organisme heeft een begin met een periode van vooral groei en een einde met een periode van vooral afbraak. Of dit nu een plant, een boom, een dier of een mens is.
Echter, ondanks de natuurlijke processen van opbouw en afbraak, ondanks de grotere kans op een chronische ziekte met het ouder worden, is het niet automatisch zo dat een mens op oudere leeftijd ook daadwerkelijk chronisch ziek wordt. Leefstijl is een bepalende factor hierin. Algemeen bekend is dat nu bij diabetes en ook hart- en vaatziekten. Maar bij Alzheimer gelooft men vaak dat het een ziekte is waar je niets tegen kunt doen. Echter, er zijn sterke aanwijzingen dat het tegendeel waar is.
Langzamerhand wordt zichtbaar dat een leefstijl die goed is voor het algemene onderhoud van je cellen en bloedstroom ook goed is voor je algehele gezondheid. Dat de kwaliteit van jouw ‘machine’ de kans op heel veel chronische ziekten vermindert. Of het nu gaat om diabetes, hart- en vaatziekten, darmziekten of neuro-generatieve ziekten.
Onderzoek naar leefstijl en chronische ziekten
Dr. Dean Ornish, wie kent hem ondertussen niet? Zijn wetenschappelijke leven is gewijd aan onderzoek naar de relatie tussen leefstijl en chronische ziekten. Bekend zijn zijn onderzoeken naar leefstijl en hart- en vaatziekten, naar leefstijl en prostaatkanker en naar leefstijl en telomeren. Zijn bekendste patiënt is waarschijnlijk wel Bill Clinton, die na diverse bypass operaties te hebben ondergaan, radicaal zijn leefstijl omgooide. Met als direct gevolg: herstel van gezondheid.
Juni 2024 voltooide dr. Dean Ornish en andere wetenschappers een eerste Randomized Controlled Trial om de relatie uit te zoeken tussen leefstijl en Mild Cognitive Impairment (voorstadium Alzheimer) en gediagnostiseerde Alzheimer in een vroeg stadium. Het is het eerste onderzoek dat laat zien dat beginnende Alzheimer omkeerbaar is door in te grijpen in je leefstijl.
Wat hield het onderzoek naar Alzheimer en leefstijl in?
Het onderzoek van dr. Dean Ornish duurde 20 weken en er deden uiteindelijk ongeveer 50 mensen mee. De helft van de groep volgde het onderzoeksprotocol. De andere helft, de controle groep, werd gevraagd hun huidige leefstijl gewoon voort te zetten.
Wat waren de leefstijl aanpassingen voor de onderzoeksgroep?
– een plantaardig voedingspatroon vooral bestaand uit fruit, groenten, hele granen, peulvruchten, soja, zaden en noten. De maaltijden bevatten gemiddeld zo’n 16-18% eiwit, 14-18% vet en 63-68% met name ongeraffineerde koolhydraten. Iedereen kreeg dezelfde maaltijden welke thuis werden afgeleverd. Dit omwille van de betrouwbaarheid van de onderzoeksresultaten. Er werd gevraagd niet extra bij te eten/snacken.
– supplementen: veel (zie onderzoeksverslag op Pudmeb voor de details)
– beweging: 30 minuten per dag. Bijvoorbeeld wandelen, aerobic of dansen etc.
– krachttraining: 3 keer per week
– ontspanning: 1 uur per dag. Bijvoorbeeld meditatie, mindfulness, yoga, tai-chi, ademhalingsoefeningen etc.
– groepsondersteuning en privé begeleiding.
Uitkomst onderzoek Alzheimer en leefstijl: de getallen
Minimaal dezelfde testen die bij medicatieonderzoeken en Alzheimer worden gedaan zijn ook in dit onderzoek afgenomen.
De testresultaten van het onderzoek van dr. Dean Ornish zijn spectaculair en hoopvol: 40% van de deelnemers laat een verbetering zien, 30% bleef gelijk en 30% had een minimale achteruitgang. In de controle groep liet niemand een verbetering zien, 30% van de deelnemers bleven gelijk en 70% had een minimale- tot gemiddelde verslechtering.
Naast de cognitieve- en functioneringstesten werden ook het microbioom en vele biomarkers in het bloed getest. Er werd een verband zichtbaar tussen de biomarkers en microbioom aan de ene kant en de cognitieve- en functioneringstesten aan de andere kant. Tevens was er een verband te zien tussen de resultaten van de testen en de mate waarin de diverse mensen zich aan het onderzoeksprogramma hielden.
Voor de geïnteresseerden is hier het totale onderzoeksresultaat te zien.
Verdere is ook het hieronder getoonde interview van dr. Neal Barnard met dr. Dean Ornish een aanrader om naar te luisteren. Je krijgt informatie over de achtergrond van het onderzoek, de plaats die het inneemt t.o.v. farmaceutische en andere leefstijlstudies (waarin als voedingspatroon het MIND dieet, het DASH dieet, en het mediterrane en ketogene voedingspatroon centraal staan). En waarom juist intensieve leefstijlprogramma’s beter vol te houden zijn.
Uitkomst onderzoek Alzheimer en leefstijl: de ervaringen
Cijfers zeggen veel, maar spreken zo weinig tot de verbeelding. Daarom hier ervaringen van enkele van de deelnemers.
1. Als eerste een Youtube filmpje van dr. Michael Greger met een weergave van ervaringen van sommige van de deelnemers.
Globale Nederlandse vertaling:
- …..Eerst deed ik er weken over een boek te lezen. Steeds vergat ik wat ik gelezen had en ik moest elke keer overnieuw beginnen. Nadat ik het onderzoeksprogramma voltooid had lukte het mij om een boek uit te lezen in ongeveer 3-4 dagen en ik was in staat het meeste te herinneren….
- …Ik was bij aanvang van het leefstijl programma niet meer in staat mijn eigen financiën en investeringen te regelen. Dit lukt nu weer waardoor ik veel eigenwaarde heb terug gekregen.
- … 5 jaar was ik niet in staat om de financiële rapporten voor onze zaak voor te bereiden. But I am back again. En een diep gevoel van identiteit is weer terug. I feel like I’m ME again – an older but better version of me.
- … Ik was gediagnostiseerd met Alzheimer. Als doedelzakspeler en muzikant kon ik niet meer deelnemen aan parades aangezien ik niet meer in staat was om acht verschillende nummers achter elkaar uit het hoofd te spelen. Dit lukte niet meer. Na het leefstijl programma van Dean Ornish lukt dit weer. Dit geeft zo ontzettend veel vreugde. Something that was important to me was given back.
2. En verder een CNN artikel waarin diverse deelnemers, waaronder een persoon met twee kopieën van het gen APOE4 heeft en daarmee een verhoogde kans op Alzheimer, aan het woord komen. Het artikel is in het Engels.
Beperkingen van het onderzoek
Het onderzoek zoals nu opgezet is absoluut hoopvol maar had zijn beperkingen. Het ging om een vrij kleine groep en om een vrij korte periode. De vraag is natuurlijk of de verbeteringen ook op lange termijn zichtbaar zullen blijven.
En ook al is er een duidelijke correlatie tussen het commitment van de deelnemers aan het totale onderzoeksprogramma en de uitslagen van alle testen, toch blijft het de vraag waarom ook in de onderzoeksgroep mensen achteruit gingen. In de onderzoeksgroep scoorden 30% van de mensen slechter aan het einde van de periode versus 70% van de mensen in de controle groep. Zijn er ook nog andere factoren die meespelen?
Alzheimer genezen?
In een vroeg stadium van Alzheimer is er kans de ziekte te keren. In onderzoeken rond Alzheimer waarin andere leefstijlinterventies / voedingspatronen centraal stonden is wel een afname van verslechtering gezien, maar geen verbetering. De positieve resultaten van het onderzoek van dr. Dean Ornish e.a. stemmen daarom ontzettend hoopvol. En, natuurlijk, veel meer onderzoek is nodig om in algemeenheden te kunnen spreken.
Alzheimer voorkomen?
Leefstijl is absoluut een belangrijke factor in het al dan niet verkrijgen van Alzheimer. Dr. Dean Ornish vat het als volgt samen: ‘Eat well, move more, stress less and love more’.
Ter preventie van Alzheimer is waarschijnlijk een minder strikt programma nodig dan in het onderzoek gebruikt is. De deelnemers waren allen gediagnostiseerd met beginnende Alzheimer of MCI (voorstadium Alzheimer). Vooral de supplementen in het onderzoek zijn gekozen op hun medische werking in het tegengaan van ontstekingen, de werking van de mitochondria, hun antioxiderende werking etc. Allemaal processen die een rol spelen bij het ontstaan van Alzheimer. Bij een gezonde leefstijl zijn voor preventie de meeste supplementen niet nodig. Ook een 100% plantaardig voedingspatroon lijkt geen wet van meden en perzen. Immers dan zouden alle mensen die nu een carnivoor of vegetarisch voedingspatroon hebben ook Alzheimer krijgen. En dat is niet het geval. Wat wel geldt: hoe meer leefstijlfacetten van het onderzoek je implementeert in je leven, des te meer baat je er bij hebt.
Boek Dean en Anne Ornish: ‘Maak Het Ongedaan’
Wil je aan de slag met (een deel van) de methode gebruikt in het onderzoek dan is het boek ‘Maak Het Ongedaan, hoe simpele leefstijlveranderingen de meeste chronische ziektes kunnen omkeren’ geschreven door Dean en Anne Ornish een aanrader. Het is geschreven in 2023 en onlangs vertaald naar het Nederlands. Voor iedereen die gezond is en wil blijven. Of niet meer zo gezond en het weer wil worden.
Het boek gaat in op de volgende onderwerpen
– Beter eten: een onbewerkt en plantaardig voedingspatroon dat van nature arm is aan vet en suiker en dat rijk is aan smaak. Het ‘Ornish-dieet’ is sinds 2011 elf jaar lang beoordeeld als ‘nummer 1 voor hartgezondheid’.
– Meer bewegen: matige lichaamsbeweging zoals wandelen.
– Minder stressen: inclusief meditatie en rustige yoga.
– Meer liefhebben: hoe liefde en intimiteit eenzaamheid omzetten in genezing.
Wil je ook op een andere manier inspiratie?
Wees dan van harte welkom op
Aan Het Roer weekend
12-14 juli / 19-21 juli / 2-4 augustus / 16-18 augustus / 20-22 september.
Hoe ga je Aan Het Roer staan van je eigen gezondheid?
Met in de hoofdrol volwaardig plantaardige voeding.
Wat kun je verwachten?
Achtergrond informatie, kookworkshops, kundalini yoga, meditatie en veel meer…
Meer informatie: www.weerribben.eu/aan-het-roer
Voor vragen kun je bellen met Marjo Disseldorp 06-12618904